Kardinaal Robert Francis Prevost is in de vroege avond van 8 mei 2025 gekozen tot de 267ste paus. Hij heeft de pausnaam Leo XIV gekozen. Wie is hij?
De 69-jarige paus Leo XIV, geboren als Robert Francis Prevost in Chicago, is de eerste Amerikaanse paus in de geschiedenis. De ongeschreven regel dat een Amerikaan geen paus kan worden, kan daarmee definitief de prullenbak in.
In de Vaticaanse wandelgangen is hij evenmin een onbekende: in 2023 werd hij prefect van het Dicasterie voor de bisschoppen. In 2024 werd hij kardinaal gecreëerd. Paus Leo XIV is een ervaren bestuurder. Van 2001 tot 2013 was hij generaal overste van de augustijner orde. In 2015 werd hij benoemd tot bisschop van Chiclayo in Peru – waarmee hij na zeventien jaar terugkeerde naar zijn tweede thuisland – wat hij tot 2023 bleef. Toen werd hij hoofd van het Vaticaanse ‘ministerie’ voor onder meer de benoemingen van bisschoppen wereldwijd.
In zijn eerste korte toespraak op het balkon van het Sint-Pietersplein benadrukte hij het belang van eenheid. “De wereld heeft Christus nodig. We moeten elkaar helpen”, zei hij. Van Oekraïne tot Gaza en van Soedan tot de dreigende nieuwe oorlog tussen Pakistan en India: deze paus treedt aan op een moment waarop de wereld naastenliefde keihard nodig heeft. Ook noemde hij zichzelf “een christen met jullie en een bisschop voor jullie”. Daarmee lijkt hij aan te sturen op nederigheid en herderschap, twee kwaliteiten die paus Franciscus ook kenmerkten. Sowieso staat paus Leo XIV grotendeels in de lijn van zijn voorganger. Zo is hij kritisch op het klerikalisme – de praktijk van geestelijken op een voetstuk zetten. “De autoriteit [van een bisschop] is dat hij moet dienen, priesters moet vergezellen, een herder en leraar moet zijn”, zei hij in 2023 in een interview met Vatican News.
Met de keuze voor zijn pausnaam lijkt hij de sociale leer van de Kerk hoog in het vaandel te willen stellen. De vorige Leo, Leo XIII, staat namelijk bekend als de founding father van de moderne katholieke sociale leer. Eind negentiende eeuw schreef hij de encycliek Rerum Novarum, waarin hij de sociale leer van de Kerk uiteenzette als antwoord op de misstanden die de industrialisering van de westerse wereld had veroorzaakt. Rerum Novarum wordt door velen gezien als dé hoeksteen van de katholieke sociale leer.
Naast eenheid in de wereld vindt paus Leo XIV ook eenheid in de Kerk belangrijk. “Gebrek aan eenheid is een pijnlijke wond voor de Kerk”, zei hij in 2023. “Verdeling en polemiek helpen niet. Zeker wij bisschoppen moeten snel koers zetten naar meer verbinding, meer communio.” Leo XIV is de eerste Noord-Amerikaanse paus en de eerste augustijn die tot paus is gekozen. Hij spreekt Engels, Spaans, Italiaans, Frans en Portugees en heeft enige kennis van het Latijn en Duits. Hij heeft zowel kerkrecht als wiskunde gestudeerd.
Bron: Katholiek Nieuwsblad, auteur: Luuk van den Einden.